Klasa VII Film jako dziedzina sztuki

Film to forma twórczości powstała pod koniec XIX w. Jest techniką zapisu rzeczywistości na taśmie filmowej, której szybkie odtwarzanie wywołuje wrażenie ruchomego obrazu. Obrazy te przekazują opowieść, czyli fabułę. Można powiedzieć, że na każdy film składa się  wilka liczba wprawionych w ruch zdjęć, 

zatem gdyby nie wynalazek fotografii, nie oglądalibyśmy filmów. 

Historia kina, odc.1: Jak to się wszystko zaczęło? | Poznać kino

Jak powstają filmy? Od pomysłu do wielkiego ekranu

Na jakie jeszcze potrzeby ludzie tworzą filmy? 

Film we współczesnym świecie, choć kojarzony głównie ze sztuką i rozrywką, ma jednak bardzo szerokie zastosowanie.

Filmy tworzone są na potrzeby:

•    badań naukowych,

•    techniki,

•    medycyny,

•    sportu,

•    nadzoru i bezpieczeństwa,

•    rozrywki

      edukacji...

Przeciętny film to struktura zbudowana z kilkudziesięciu tysięcy obrazów (klatek) podzielonych na grupy uporządkowane według pewnej hierarchii. KADR > UJĘCIE > SCENA > SEKWENCJA  > FILM

Kadr - To co widzimy na ekranie to kadr. Jest to pojedyncza, zatrzymana klatka filmowa o określonej kompozycji. Ujęcie to seria klatek naświetlana na taśmie od uruchomienia do zatrzymania kamery ( w filmie ujęcie otwiera i zamyka przejście montażowe do innego ujęcia). Jest to najmniejsza, niepodzielna jednostka filmowa, chociaż składa się z klatek, których oko ludzkie nie odróżnia jako odrębnych całości. Scena to fragment filmu składający się przynajmniej z jednego ujęcia (najczęściej kilku), zachowujący jedność czasu, miejsca i akcji.  W wielu filmach bardzo długie ujęcia wypełniają treść niemal całej sceny, ale zwykle jest to wynikiem świadomego wyboru stylistyki. Na ogół scena składa się z kilku lub kilkunastu ujęć przedstawiających to samo zdarzenie, np. kłótnię małżeńską, bójkę, pożegnanie, scenę miłosną itp. Nawet stosunkowo krótka scena zawiera zwykle ujęcia przedstawiające miejsce akcji, główne postaci w całości, oraz kadry przedstawiające na zbliżeniach zemocjonowane twarze. Sekwencja - Kilka logicznie powiązanych scen o wspólnym wątku tematycznym tworzy większą jednostkę narracyjną - sekwencję. Pożegnanie dwojga osób można pokazać w jednej scenie, jednak trudno jest w jednej scenie przedstawić np. napad na bank. Filmowa sekwencja napadu może składać się z wielu scen przedstawiających przygotowania do napadu, wejście bandytów do banku, sposób sterroryzowania pracowników, rozpruwanie sejfu, ucieczkę, pościg samochodowy, ujęcie sprawców itp. Na ogół nie mamy problemy ze stwierdzeniem, czy wątek przedstawiany w sekwencji został wyczerpany, ale dla podkreślenia jego zakończenia często sekwencję zamyka inne rodzaj przejścia montażowego, niż w przypadku scen. Środki wyrazu filmowego  Najważniejszym środkiem wyrazu filmowego jest montaż, czyli sposób łączenia pojedyńczych ujęć. scen i sekwencji. Od rodz montażu zależą dynamika i nastrój filmu, a także to jak widz odbiera fabułę.  Dzieło filmowe wyróżnia także zastosowanie efektów wizualnych i specjalnych. Są to zabiegi polegające m.in. na zniekształceniu obrazu, zmianach tonacji kolorystycznej i ostrości, stosowaniu niezwykłych sposobów przedstawiania ruchu. Współczesne efekty specjalne tworzy się komputerowo, dzięki czemu można ukazać nieistniejące postacie i obiekty oraz nieprawdopodobne wydarzenia. Inne środki wyrazu takie jak: scenografia i rekwizyty, oświetlenie, charakteryzacja, choreografia oraz dźwięk zostały zaczerpnięte z teatru.  Alicja w Krainie Czarów / Alice in Wonderland (2010) trailer PL* Typy kompozycji kadru filmowego Plany dalekie (totalny, ogólny, pełny) Pierwsza grupa planów filmowych to plany dalekie, na które składają się: Plan totalny, Plan ogólny, Plan pełny. Przykład planu totalnego w filmie, gdzie widzimy całe otoczenie, w którym rozgrywa się akcja, a sylwetka ludzka jest ledwo dostrzegalna. Plan totalny (ang. Extreme wide shot) to ekstremalnie szerokie ujęcie, pokazujące rozległy krajobraz górski, wioskę nad wielkim jeziorem czy niezmierzoną pustynię. Najczęściej plan totalny stosowany jest na początku filmu, by pokazać scenerię, w której rozgrywać się będzie akcja i jak wygląda otoczenie, w którym umieszczeni zostali bohaterowie. Możemy umieścić w tym planie sylwetki naszych bohaterów, ale nie musimy, ponieważ i tak będą one ledwie widoczne i widz w większości przypadków nie będzie w stanie nawet rozpoznać, kim są postaci widoczne w kadrze. Warto też zastosować taki kadr, gdy chcemy w filmie oddać wrażenia osamotnienia czy zagubienia. Plan totalny sprawdza się także jako zamknięcie filmu, np. poprzez zastosowanie ujęcia, w którym przechodzimy z półzbliżenia głównego bohatera do planu totalnego, aż postać zdaje się wtapiać w krajobraz. Przykład planu ogólnego, w którym widzimy postać i jesteśmy w stanie ją rozpoznać, ale jednocześnie widzimy całe otoczenie, w którym się ona znajduje. Plan ogólny (ang. Wide shot) to szerokie ujęcie, które pokazuje całą postać wraz z otoczeniem, w którym się znajduje, np. mężczyzna pracujący w biurze, lekarz na Sali operacyjnej czy jeździec na koniu przejeżdżający przez miasteczko. Przykład planu pełnego w filmie, w którym sylwetka postaci wypełnia całą wysokość ekranu, ale jesteśmy w stanie stwierdzić, w jakim otoczeniu znajduje się bohater. Plan pełny to plan w którym widzimy całą postać wypełniającą kadr, ale jesteśmy w stanie określić w jakim otoczeniu się znajduje. Jest on rzadko stosowany w filmach, zdecydowanie częściej wykorzystuje się plan ogólny w celu pokazania bohatera wraz z otoczeniem. Plany średnie (amerykański, średni) Kolejna grupa to plany średnie, w skład których wchodzą: Plan amerykański, Plan średni. Przykład planu amerykańskiego w filmie. Plan amerykański polega na kadrowaniu postaci od wysokości tuż nad kolanami do miejsca nieco ponad głową. Jest odzwierciedleniem tego, jak w rzeczywistości postrzegamy ludzi, gdy z nimi rozmawiamy – dlatego właśnie jest on najczęściej wykorzystywany do pokazania rozmawiających bohaterów. Przykład planu półpełnego w filmie. Plan półpełny (ang. Medium shot) to kadrowanie od talii w górę. Również znajduje zastosowanie przy filmowaniu dialogów, jednak jest to nieco bliższy plan, w którym uwaga widza bardziej skupia się na mimice bohaterów, czyli na emocjach, jakie malują się na ich twarzach podczas rozmowy. Plany bliskie (półzbliżenie, zbliżenie, detal, makrodetal) Ostatnia, trzecia grupa to plany bliskie, na które składają się: Półzbliżenie, Zbliżenie, Detal, Makrodetal. Przykład półzbliżenia w filmie. Półzbliżenie (ang. Medium close-up), w którym filmujemy postać od klatki piersiowej w górę. Plan ten stosowany by podkreślić emocje na twarzy bohatera. W tym planie tło gra drugorzędną rolę, a cała uwaga widza skupia się na bohaterze. Przykład zbliżenia w filmie. Zbliżenie (ang. Close-up) buduje napięcie gdy chcemy przedstawić uczucie strachu, wzruszenia czy radości, czyli powinniśmy zdecydować się na ten plan zawsze, gdy zależy nam na pokazaniu, w jakim stanie psychiki znajduje się bohater. Twarz powinna wypełnić cały kadr lub jego większość. Przykład detalu w filmie. Detal (ang. Extreme close-up) to mocne zbliżenie na oczy, usta, czy niewielki przedmiot, tak by wypełnił cały kadr. Stosujemy je, gdy chcemy skupić uwagę widza na tym konkretnym elemencie, bez umieszczania w kadrze żadnych rozpraszaczy. Przykład makrodetalu w filmie. Niektórzy dzielą jeszcze detal na tzw. makrodetal, który odnosi się do ujęć makro, których zwykle nie jesteśmy w stanie zaobserwować gołym okiem. Może to być np. ujęcie nagrane z wykorzystaniem mikroskopu pokazujące bakterie. Ćwiczenie do wykonania ( do wyboru jedno spośród dwóch niżej wymienionych propozycji) do czwartku 26.11.2020 r. 1. Nakręć samodzielnie lub wspólnie z koleżankami i kolegami z klasy krótki film. Może to być dokument opowiadający o ludziach ze szczególną pasją. Dobierz odpowiednie środki wyrazu, które pozwolą Ci zrealizować Twój pomysł. 2. Przygotuj i przedstaw jeden gatunek filmowy wraz z przykładem (czas trwania prezentacji 15 minut). Wyróżniamy następujące gatunki filmowe:     film fabularny     film kryminalny     film dokumentalny     film historyczny     film obyczajowy     film animowany     film biograficzny     film wojenny     film psychologiczny     film muzyczny     film sensacyjny     film religijny     film akcji     dramat     komedia     Horror     Thriller     science fiction Was przygotuje i przedstawi jeden gatunek filmowy wraz z przykładem (czas trwania prezentacji 15 minut).